Stwierdzenie, że oświetlenie ledowe cieszy się dużą popularnością wśród użytkowników, byłoby sporym niedopowiedzeniem. Światło LED zrewolucjonizowało rynek akcesoriów oświetleniowych, zmieniając sposób myślenia na temat parametrów żarówek. Szeroka dostępność źródeł światła wykorzystujących technologię LED może powodować dezorientację. Jak wybrać żarówki LED? Warto poznać podstawowe informacje na temat dostępnych możliwości i ich przeznaczenia. Dzięki temu wybór parametrów żarówki LED stanie się łatwy i intuicyjny.

Światło LED – czym się charakteryzuje?

Warto rozpocząć od wyjaśnienia, czym dokładnie jest światło LED i czym różni się ono od dotychczas stosowanej technologii. To także pomoże w podjęciu decyzji, jakie żarówki LED wybrać, by spełniały oczekiwania użytkowników.

LED to skrót od angielskiej nazwy  Light Emitting Diode oznaczającej diodę elektroluminescencyjną emitującą światło. W takiej diodzie, czyli elemencie półprzewodnikowym, następuje bezpośrednia zamiana prądu elektrycznego na światło. Jest to możliwe dzięki zjawisku elektroluminescencji, które polega na zdolności niektórych substancji do świecenia, kiedy przepływa przez nie prąd. Skąd natomiast biorą się różne kolory światła ledowego? Wszystko zależy od wykorzystanego materiału – różne półprzewodniki emitują różną długość fali, która jest widzialna jako światło o danej barwie. Dzięki temu, w przeciwieństwie do tradycyjnych żarówek wolframowych, wybór źródeł światła LED jest znacznie szerszy i można dopasować go do swoich, czasami bardzo specyficznych, potrzeb.

Światło ledowe – energooszczędność

Podstawową cechą, która odróżnia źródła światło LED od tradycyjnych żarówek i świetlówek, jest ilość zużywanej energii. Najważniejszą różnicą, która przemawia na korzyść pierwszego typu oświetlenia, jest energooszczędność. Parametry żarówki LED sprawiają, że może ona pobierać znacznie mniej energii od konwencjonalnego urządzenia, emitując strumień światła o podobnych cechach. Jak to możliwe?

Wynika to z różnej konstrukcji poszczególnych typów oświetlenia. W przypadku tradycyjnych rozwiązań, czyli żarówek wolframowych, tylko niewielka część dostarczanej energii jest przetwarzana na światło. Większość jest emitowana w postaci ciepła, a z punktu widzenia użytkownika oznacza to straty.

Technologia LED jest oparta na zastosowaniu diod, czyli elementów, które przekształcają energię elektryczną bezpośrednio w światło. Pozwala to uniknąć strat związanych z wytwarzaniem ciepła. Dzięki temu można osiągnąć taką samą jasność przy poborze znacznie mniejszej mocy. Przykładowo, chcąc uzyskać efekt podobny do tego, który daje żarówka wolframowa o mocy 100 W, wystarczy dobrać parametry żarówki LED na poziomie 15 W.

Parametry żarówek LED – waty a lumeny

Zastanawiasz się, jak dobrać żarówki LED? Jednym z podstawowych parametrów jest ich moc. Wpływa ona bezpośrednio na jasność światła oraz ilość zużywanej energii elektrycznej. Czym się kierować? Jaka wartość jest optymalna?

Oznaczenia żarówek LED nieco różnią się od tych, znanych z elementów wolframowych. Przede wszystkim podczas wyboru konkretnego produktu warto kierować się liczbą lumenów, a nie jak dotychczas – watów. Produkowane na początku źródła światła LED potrafiły wygenerować z jednego wata około 50 lumenów. Dziś parametry żarówek LED są znacznie korzystniejsze i zapewniają wydajność do 100 lumenów z jednego wata.

Jeśli zatem zależy Ci na jasności światła na poziomie 100 W, wybierz żarówkę LED o wartości 13-16 lm. Konkretne wartości są zależne od jakości danego produktu.

Oznaczenie barwy światła LED, czyli kelwiny

Kolejnym parametrem żarówek LED, na który warto zwrócić uwagę podczas zakupu, jest oznaczenie barwy światła LED podawane w kelwinach. Oprócz jasności światła wyrażonej w lumenach jest to jeden z najistotniejszych parametrów żarówek LED, dzięki któremu można dobrać produkt do konkretnych zastosowań i zyskać spory komfort. W przypadku konwencjonalnych źródeł światła nie istniała taka możliwość, dlatego tym bardziej warto zainteresować się wykorzystaniem światła ledowego.

Do wyboru są trzy podstawowe temperatury barwowe, czyli:

• ciepła,
• neutralna,
• zimna.

Jak wybrać żarówkę LED, by dobrze spełniła swoją funkcję? Barwa ciepła mieści się w przedziale 2800-3000 K. Żarówki o takich parametrach doskonale sprawdzą się w miejscach służących relaksowi, ponieważ ten zakres kelwinów jest przyjemny dla ludzkiego oka i sprzyja wyciszeniu. Taką barwą charakteryzowały się konwencjonalne źródła światła.

Żarówki LED o barwie neutralnej, czyli około 4000 K również zapewniają światło przyjemne w odbiorze, które nie działa ani pobudzająco, ani uspokajająco. Sprawdza się ono w pomieszczeniach domowych, takich jak kuchnia, łazienka czy przedpokój, czyli tam, gdzie zwykle się nie wypoczywa, a potrzebne jest dość mocne oświetlenie. Nadają się także do stosowania w miejscach pracy i nauki.

Ostatni typ żarówek ledowych, czyli te o oznaczeniu barwy światła na poziomie LED 6000 – 6500 K, emitują fale zimne, które wpływają na ludzki organizm mobilizująco. Są stosowane przeważnie w centrach handlowych, magazynach i na ulicach. Oświetlenie tego typu nie jest polecane do mieszkań czy biur, ponieważ może powodować rozdrażnienie i problemy z koncentracją.

Żarówki LED – jak je wybierać?

Zdając sobie sprawę z podstawowych parametrów żarówek LED, które wpływają na odbiór emitowanej przez nie fali, wybór poszczególnych produktów staje się nieco łatwiejszy. Jednak temperatura barwowa i moc to nie wszystko. Artykuły oświetleniowe wykorzystujące światło LED są dostępne w niezwykle szerokiej gamie wariantów. Nieco inne będą żarówki energooszczędne na zewnątrz, a inny typ sprawdzi się w pomieszczeniach. Jak dobrać żarówki LED podczas planowania oświetlenia w budynkach i ich otoczeniu?

To, jakie oświetlenie LED najlepiej zastosować, zależy przede wszystkim od funkcji pomieszczenia, w którym zostanie zastosowane, względów estetycznych lub potrzeby zastosowania dodatkowych funkcjonalności, na przykład czujnika ruchu. Jakie żarówki LED do pokoju, a jakie do kuchni i przedpokoju najlepiej wybrać?

W pomieszczeniach mieszkalnych wybór źródeł światła jest niemal nieograniczony. Możesz zdecydować się między innymi na oświetlenie punktowe, czyli tak zwane oczka, które bardzo dobrze spiszą się w przypadku sufitów podwieszanych. Popularną opcją są także plafoniery, czyli lampy z kloszem, które montuje się bezpośrednio pod sufitem. Dają lekko rozproszone światło, dlatego dobrze sprawdzą się w sypialniach, pokojach dziennych czy przedpokojach.

Często wybieranym typem oświetlenia są także downlighty, czyli oprawy montowane pod sufitem, które emitują promienie bezpośrednio w dół. Nadają się do montowania nad stołami lub innymi miejscami, które wymagają mocniejszego podświetlenia. Tego typu lampy mogą występować w wersji podtynkowej, czyli montowanej w otworach montażowych wyciętych w suficie lub natynkowej, czyli instalowane na suficie, bez konieczności wykonywania dodatkowych prac.

Nie można nie wspomnieć także o taśmach LED, które stanowią niezwykle praktyczny element. Ich montaż jest łatwy, a wybór różnorodnych wariantów niemal nieograniczony. To sprawia, że taśmy ledowe są wykorzystywane jako dodatkowe oświetlenie, na przykład nad blatem roboczym w kuchni, oraz jako dekoracja. Elementy te są dostępne w wielu kolorach i długościach. Mogą różnić się też typem zasilania oraz temperaturą pracy żarówek LED – niektóre z nich można stosować również na zewnątrz.

Jakie żarówki LED na zewnątrz?

O ile to, jakie ledy do pokoju sprawdzą się najlepiej, zależy przede wszystkim od względów estetycznych, o tyle oświetlenie stosowane na zewnątrz powinno uwzględniać także warunki, na jakie będzie narażone oraz dopuszczalną temperaturę pracy żarówek LED. Oświetlenie ledowe jest bardzo chętnie stosowane poza budynkami, ponieważ pozwala w łatwy sposób zaprojektować dowolną aranżację świetlną, zapewnić bezpieczeństwo poruszania się po ogrodowych alejkach czy wydobyć z ciemności wybrane detale architektoniczne.

Jakie żarówki LED na zewnątrz nadają się najlepiej? To zależy od tego, jaką mają pełnić funkcję. Wśród najczęstszych zastosowań można wskazać:

• oświetlenie drogowe i parkingowe,
• oświetlenie ogrodowe,
• oświetlenie architektoniczne.

W pierwszym przypadku liczy się przede wszystkim walor praktyczny, ponieważ  żarówki LED mają za zadanie oświetlić przestrzeń w taki sposób, by ruch pieszych i pojazdów mógł odbywać się płynnie i bezpiecznie. Lampy ogrodowe służą natomiast podświetleniu alejek ogrodowych, ale także podkreśleniu estetyki roślinności, ogrodzenia czy trawnika. Tutaj wybór jest spory, a zastosowanie konkretnych produktów zależy przede wszystkim od upodobań użytkowników. Kolejną kategorią jest oświetlenie architektonicznie. Dzięki niemu można wydobyć z mroku całą elewację lub jej fragment, na przykład interesujący detal.

Jakie żarówki LED wybrać do takich zastosowań? Przede wszystkim muszą być one wodoodporne, a ich temperatura pracy powinna uwzględniać wykorzystanie na zewnątrz. Biorąc pod uwagę szeroką ofertę produktów, wybór odpowiedniego źródła światła nie powinien sprawiać trudności.