Instalacja elektryczna w budynku oprócz niezawodności i bezpieczeństwa powinna cechować się także wygodą użytkowania. Aby włączanie światła i wykorzystywanie sprzętów elektrycznych było bezpieczne i bezawaryjne, osprzęt sterujący musi zostać właściwie zamontowany w ścianach. Do tego celu wykorzystuje się puszki elektryczne. Służą one zabezpieczeniu wewnętrznych elementów łączników i gniazdek oraz ich prawidłowemu montażowi.

Puszki pod gniazdka – do czego służą?

Puszka do gniazdka należy do kategorii osprzętu elektroinstalacyjnego. Służy do ochrony przewodów znajdujących się w ścianie, a także umożliwia prawidłowy montaż urządzeń, takich jak gniazdka, łączniki czy gniazda teletechniczne. Mogą także spełniać funkcję połączeniową. Choć różne rodzaje puszek elektrycznych nie są elementami skomplikowanymi pod względem budowy, należy dobrać właściwy model do określonych zastosowań. Jak to zrobić?

Puszki elektryczne zwykle mają podobne zastosowanie, to w zależności sposobu montażu można wyróżnić kilka typów tych elementów.

Najpopularniejsze rodzaje puszek elektrycznych to:

• natynkowe – przytwierdzane bezpośrednio do ściany,
• wtynkowe (podtynkowe) – umieszczane w otworze w ścianie.

W budynkach mieszkalnych zdecydowanie częściej stosuje się montaż puszki podtynkowej. Wynika to ze względów estetycznych, ale wpływa także na wygodę użytkowania osprzętu instalacyjnego. Puszki elektryczne znajdujące się wewnątrz ściany sprawiają, że widoczna jest tylko zewnętrzna część urządzenia, natomiast przewody i połączenia są ukryte. Dotyczy to szczególnie gniazdek i łączników, czyli urządzeń, które stanowią zakończenie systemu przewodów i to z nich korzysta się wielokrotnie każdego dnia.

Montaż puszek w płytach gipsowych

Ściany wykonane z płyt kartonowo-gipsowych stanowią często spotykany element w wielu budynkach. Są stosunkowo tanie, a ich montaż nie jest skomplikowany, dlatego wiele osób decyduje się na ich wykorzystanie do podziału przestrzeni mieszkalnej lub użytkowej. Jak zamontować puszkę elektryczną w takim materiale? Tutaj także sprawa jest dosyć łatwa. W przeciwieństwie do ścian wykonanych z pustaków lub cegieł, płyta kartonowo-gipsowa nie wymaga kucia i wmurowania do niej puszki na gniazdko elektryczne.

Montaż puszek w płytach gipsowych polega na wycięciu otworu odpowiedniej wielkości, a następnie przykręceniu elementu za pomocą dołączonych uchwytów. Nie jest to trudna operacja, a ponadto nie wymaga stosowania gipsu, cementu lub innych mas szpachlowych. 

Jakie puszki do instalacji elektrycznej – łączone czy modułowe?

W zależności od tego, czy planujesz montaż puszki elektrycznej w ścianie murowanej, czy płycie gipsowej, warto wybrać takie elementy, których instalacja będzie najłatwiejsza. Cegła, pustaki czy beton są znacznie trudniejsze w obróbce niż materiał kartonowo-gipsowy. Dlatego w tym przypadku poleca się wybierać produkty łączone, gdyż łatwiej osadzić je w miejscu docelowym, a przy szpachlowaniu nie pozostają wokół nich puste przestrzenie.

Mocowanie puszki elektrycznej w płycie gipsowej jest znacznie łatwiejsze. Można zatem pozwolić sobie na większą dowolność, ponieważ precyzyjne wycięcie otworu nie stanowi trudności. Tutaj bardzo dobrze sprawdzą się warianty modułowe, na przykład puszki elektryczne podwójne, potrójne lub nawet poczwórne.

Puszki podtynkowe głębokie i płytkie – które wybrać?

Rodzaje puszek elektrycznych nie ograniczają się jedynie do wariantów podtynkowych i natynkowych. Wśród pierwszego typu można wymienić także elementy głębokie i płytkie. Jak je dobierać? Wszystko zależy od tego, jak dużo przewodów i dodatkowego oprzyrządowania musi zmieścić się w danym pojemniku. Zwykle w charakterze puszek na gniazdka elektryczne i łączniki wykorzystuje się warianty płytkie, ponieważ nie ma potrzeby stosowania bardziej rozbudowanych połączeń.

Jeśli natomiast nie masz pewności, czy taka wersja będzie wystarczająca, wybierz puszkę podtynkową głęboką. Jej koszt jest tylko niewiele wyższy niż w przypadku elementu płytkiego, a daje spory komfort prowadzenia pracy. Warto także wziąć pod uwagę możliwość rozbudowania instalacji elektrycznej o dodatkowe elementy w przyszłości. Biorąc to pod uwagę, wybór puszki podtynkowej głębokiej jest korzystniejszy. Jeśli postanowisz dodać kolejne przewody i połączenia, nie będziesz zmuszony powiększać otworu w ścianie.

Znaczenie podczas wyboru konkretnego produktu ma także sposób mocowania puszki elektrycznej, a dokładniej – rodzaj ściany, w której zostanie ona zamocowana. O ile montaż puszek w płytach gipsowych nie wymaga dużych nakładów czasu i wysiłku, o tyle wiercenie w zbrojonym betonie jest już bardziej problematyczne. W takim przypadku płytki wariant może okazać się korzystniejszym rozwiązaniem.

Montaż gniazdka na płytkach – jak go przeprowadzić?

Puszki do gniazdka elektrycznego znajdują się we wszystkich pomieszczeniach, także w kuchni i łazience. Są to pomieszczenia, w których często zachodzi potrzeba umieszczenia puszki elektrycznej pod płytkami. Jak to zrobić?

Przede wszystkim w pomieszczeniach, w których panuje duża wilgotność, należy wziąć pod uwagę względy bezpieczeństwa. Do łazienek przeznaczony jest specjalny typ gniazdek – tak zwane elementy bryzgoszczelne, czyli wyposażone w klapkę chroniącą przed dostępem wody. Należy zadbać także o to, by puszki do gniazdek elektrycznych w takich miejscach były umieszczone w wymaganej odległości od wanny, kabiny prysznicowej i umywalki. Warto także zaopatrzyć się w specjalny rodzaj osprzętu, który zapewnia wysoką wodoodporność, najlepiej typu  IP56 lub IP68.

Jakie puszki do instalacji elektrycznej w łazience należy stosować? Można wykorzystać takie same elementy, jak w innych pomieszczeniach, jednak podczas ich montażu należy szczególnie zadbać o prawidłowe wykonanie wszelkich połączeń. Montaż gniazdka na płytkach, które już zostały położone na ścianie zwykle wymaga wywiercenia w nich otworu, w którym znajdzie się puszka elektryczna. Łącznik lub gniazdo dobiera się w taki sposób, by zakryły powstały otwór, szczelnie przylegając do kafelków. W niektórych sytuacjach konieczne może być zastosowanie puszek natynkowych, jednak zwykle nie ma przeciwwskazań, by wykorzystać elementy, które znajdują się w ścianie.

Montaż puszki elektrycznej na zewnątrz – jak wykonać?

Jeśli planujesz montaż puszki elektrycznej na zewnątrz budynku, wybierz produkt, który jest przystosowany do takich zastosowań. Puszki zewnętrzne warto dobierać pod względem stopnia ochrony, który określa poziom szczelności, ochrony przed wpływem wody i innych czynników zewnętrznych. Przykładowe oznaczenia to:

• IP-20,
• IP-42,
• IP-44,
• IP 55.

Przeważnie wyższe klasy szczelności są charakterystyczne dla elementów natynkowych. Do stosowania na zewnątrz najlepiej sprawdzą się puszki hermetyczne, które nie dopuszczają do przedostawania się wilgoci do wewnątrz.

Rodzaje puszek elektrycznych – podsumowanie

Puszki elektryczne to osprzęt, który jest niezbędny do prawidłowego montażu elementów instalacji w budynkach. Stosuje się je tam, gdzie zostaną zamocowane gniazda, łączniki, ale także wiele innych urządzeń stanowiących element systemu elektrycznego. Puszki są dostępne w różnych wariantach, dzięki czemu można dopasowywać ich rodzaje do swoich potrzeb, a także ewentualnych trudności związanych z ich zamocowaniem.

Dwie główne kategorie tych produktów dotyczą sposobu montażu, który można prowadzić podtynkowo lub natynkowo. W budynkach mieszkalnych znacznie częściej wykorzystuje się pierwszy sposób, ponieważ zapewnia większą wygodę użytkowania, a także pozytywnie wpływa na estetykę. Warto także dobierać puszki ze względu na rodzaj ściany, w której zostaną zamontowane. Do płyt gipsowych polecane są elementy modułowe, natomiast w przypadku ścian murowanych znacznie lepiej sprawdzą się puszki łączone.

Do łazienek, kuchni i zastosowań zewnętrznych warto wybierać osprzęt o wysokiej klasie szczelności, który chroni przed negatywnym i niebezpiecznym wpływem wilgoci. Puszki elektryczne są oznakowane ze względu na poziom szczelności, co ułatwia wybór właściwego produktu.